مقدمه: به علت اهمیت داده‌های کددهی شده در فعالیت‌های مدیریت کیفیت، مدیریت کیس‌میکس، برنامه‌ریزی، بازاریابی، فعالیت‌های تحقیقاتی، پرداخت به ازای خدمت، پایش امنیت بیمار و توسعه ابزارهای حمایت تصمیمات بالینی، ضرورت رعایت عناصرکیفی کدگذاری بیش از پیش احساس می‌گردد. در این مطالعه اعتبار، کامل بودن و به هنگام بودن کدگذاری در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی مقایسه شد.

روش کـار: پژوهش حاضر توصیفی- مقایسه‌ای است که در شش ماهه اول سال 1386 انجام شد. جامعه پژوهش شامل پرونده بیماران بستری ترخیص شده از بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم ‌پزشکی ایران (10بیمارستان)، تهران (9 بیمارستان) و شهید بهشتی (10 بیمارستان) در نیمه اول سال 1385 بود. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست پس از تأیید روایی و پایایی ابزار برای تعیین میزان رعایت اعتبار، کامل بودن و به هنگام بودن کدگذاری گردآوری شد. تحلیل داده‌ها بااستفاده از روش‌های آمار توصیفی و استفاده از نرم افزار SPSS و Excel انجام شد.

یافته‌ها: میزان رعایت اعتبار کدها، در دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی به ترتیب 2/82، 46/79 و 05/85 درصد برای تشخیص اصلی، 04/80، 04/75 و 06/ 89 درصد برای سایر تشخیص‌ها، 32/85، 67/80 و 43/85 درصد برای اقدام اصلی، 86/80،51/84 و 3/91 درصد برای سایر اقدامات بود. میزان رعایت کامل بودن کدها در سه دانشگاه فوق به ترتیب 06/93، 91/96 و 96/97 درصد برای تشخیص‌های اصلی، 08/88، 76/90 و 02/95 درصد برای سایر تشخیص‌ها، 70/96، 94 و 93/98 درصد برای اقدام اصلی، 85/93، 35/97 و 65/95 درصد برای سایر اقدامات است. از بین بیمارستان‌های سه دانشگاه فوق، فقط 20 ٪ بیمارستان‌های دانشگاه شهید بهشتی از به هنگام بودن کدگذاری برخوردار بودند. به عبارت دیگر هیچ یک از بیمارستان‌های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و ایران به هنگام بودن کدگذاری را رعایت نکرده بودند.

نتیجه‌گیری: هر چند میزان رعایت کامل بودن کدگذاری ،در کشور ایران، نسبت به گذشته تا حدی بهبود یافته است اما میزان اعتبار کدها با گذشت زمان بهبود نیافته و هنوز توام با مشکلاتی است. همچنین اکثر بیمارستان‌ها اختلاف فاحشی با استاندارد سازمان بهداشت جهانی در به هنگام بودن کدگذاری داشته‌اند. بنابراین لازم است اقدامات اساسی جهت بهبود کیفیت کدگذاری در این حیطه ها اتخاذ گردد.