مقدمه: هدف اصلی ما از این تحقیق بررسی وضعیت آموزش دانشجویان در مقطع دکترای تخصصی در کشور، مقایسه آن با مدل‌های آموزشی در کشورهای پیشرفته و همچنین شناسایی جایگاه آموزش مبتنی بر پژوهش ( research based ) بود.

روش کار: در یک مطالعه کیفی، نقطه‌نظرات کارشناسی افرادی که در خارج از کشور تحصیل و در تربیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در داخل کشور نقش فعال داشتند به صورت نظام‌مند جمع‌آوری و تحلیل شد. ابتدا چارچوب مفهومی موضوع بر اساس نتایج جلسات بارش افکار و بحث‌های عمیق روی موضوع ترسیم و سپس در قالب مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته، مزایا و معایب سیستم جاری بررسی و راهکارهای اصلاحی دسته‌بندی و تحلیل شدند.

یافته‌ها: گزینش متمرکز دانشجو، توجه ناکافی به فرامهارت‌های جنبی مانند زبان انگلیسی، ارتباط ضعیف با صنعت و مشکلات موجود در هدایت دانشجویان توسط اساتید راهنما بزرگ‌ترین چالش‌های تربیت دانشجویان در نظام موجود دانسته و بیان شد که احتمالاً آموزش مبتنی بر پژوهش می‌تواند به برخی از نیازهای جدید در توسعه علمی کشور پاسخ داده، امکان استفاده بیشتر از ظرفیت‌های کشور را فراهم نموده و دانش‌آموختگانی متبحر برای فعالیت حرفه‌ای در بخش‌های غیردانشگاهی تربیت نماید.

نتیجه‌گیری: بر ا ین اساس به نظر می‌رسد ضمن حفظ مزایای سیستم آموزشی موجود، زمان آن فرا رسیده تا مشابه سایر کشورها مدل‌های مختلف تربیت دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی استفاده شده و با بازنگری در کوریکولوم‌های آموزشی سعی گردد هدفمند و با درایت اشکالات احتمالی را رفع و به تربیت افرادی همت گماشت که نیازهای توسعه کشور را در راستای چشم‌انداز بیست‌ساله فراهم می‌کنند.