مقدمه: پدیده ناباروری خصوصاً جنبه‌های روانی- اجتماعی آن ازاهمیت زیادی برخوردار است و تشخیص چگونگی ارتباط این پدیده و عوامل فوق، تأثیری عمیق در بهبود کیفیت زندگی خواهد داشت. پژوهش حاضر شیوع و شدت افسردگی و تأثیر مداخلات روان‌پزشکی در میزان افسردگی زوجین نابارورمراجعه‌کننده به مجتمع بیمارستانی امام خمینی، مرکز تحقیقات بهداشت باروری ولی عصر(عج) را بررسی می‌نماید.

روش کـار: این مطالعه در دو مرحله انجام گرفت، در مرحله اول با روش مقطعی 638 نفر بررسی شدند و در مرحله دوم از میان 140 زوج داوطلب 70 زوج در گروه مداخله‌ای و 70 زوج در گروه کنترل قرار گرفته و گروه مداخله‌ای به مدت 6 ماه با داروی فلوکستین بر اساس شدت بیماری و درمان‌های شناختی- رفتاری و روان‌درمانی حمایتی، تحت درمان قرار گرفتند. ابزارهای به کار برده شده شامل آزمون افسردگی بک ( BDI )، مقیاس درجه‌بندی سازگاری مجدد اجتماعی(هولمز- ریهی) وپرسش‌نامه دموگرافیک- اجتماعی بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تی، آزمون تی‌ زوج، کای دو، رگرسیون لجستیک انجام گرفت.

یافته‌ها: در این بررسی 48% زنان و 8/23% مردان اختلال افسردگی داشتند، شیوع افسردگی در زنان دو برابر مردان بود. فراوانی افسردگی در طبقه تحصیلی ابتدایی، زنان خانه‌دار، گروه سنی 25 -19 سال، فرزندان وسط خانواده، افراد با استرس(خصوصاً استرس شدید)، در افراد با مکانیزم واکنش هیجانی و در گروه با نگرش تولید نسل به ازدواج بیشتر مشاهده شد واین ارتباطات از لحاظ آماری معنادار بود (0001/0 p< ). نتایج به طور کلی نشان داد که در گروه درمان‌یافته در مقایسه با گروه کنترل، میانگین نمره بک از 7/18 (7/9 SD= ) به 7/10 (8/5 SD= ) کاهش یافته است که این مطلب بیانگر اثر قابل توجه درمان‌های روان‌پزشکی( دارویی- روان‌درمانی) در کاهش علائم افسردگی می‌باشد (0001/0 p< ). درمان‌های روان‌پزشکی(دارویی- روان‌درمانی) بیشترین تأثیر را در گروه‌های زنان، دامنه سنی 25 -19 سال، زنان خانه‌دار، طبقه تحصیلی ابتدایی، طبقه اقتصادی پایین و در گروه با نگرش شانس (اسناد بیرونی) داشته است و این ارتباطات از لحاظ آماری معنادار بود (0001/0 p< ).

نتیجه‌گیری: با توجه به فراوانی افسردگی در زوجین نابارور و مؤثر بودن مداخله روانی که در این مطالعه اثر آن معنادار بود باید توجه جدی به درمان این گروه بیماران صورت گیرد. بدون شک این امر به سلامت روان و همچنین بهبود کیفیت زندگی آنها منجر خواهد شد.