مقدمه: هدف این تحقیق تعیین مهم‌ترین عواملی بود که مردم شهر یزد به هنگام بیمار شدن جهت انتخاب پزشک، مدنظر قرار می‌دهند.

روش کار: تعداد 493 زن و مرد از گروه‌های سنی و تحصیلی مختلف با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از 25 منطقه شهر یزد، مورد ارزیابی قرار گرفتند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از چک ‌لیست 19 عاملی هیل و گارنر (Hill and Garner) به علاوه 2 عبارت که توسط گروه تحقیق به آن افزوده شده، انجام گرفت. این پرسش‌نامه در 3 بخش: الف- ویژگی‌های فردی پزشک، ب- عوامل ارتباطی بین پزشک و بیمار و ج- کیفیت ارایه خدمات پزشکی و هر بخش شامل 7 عبارت، درجه اهمیت در انتخاب پزشک توسط بیماران را مورد بررسی قرار می‌دهد. روش‌های آماری مورد استفاده شامل آمار توصیفی و آزمون‌های ناپارامتری کروسکال والیس و من‌ویتنی بود.

یافته‌ها: بر اساس نتایج به دست آمده عوامل یکم تا هفتم عبارت بودند از: دانش زیاد و حاذق بودن (ویژگی فردی پزشک)، اختصاص وقت کافی جهت معاینه (نحوه ارتباط پزشک- بیمار)، اظهار توجه و علاقه خاص به مشکل بیمار (نحوه ارتباط پزشک- بیمار)، استفاده از دستیاران باکفایت (نحوه ارایه خدمات)، عدم انجام کارهای دیگر در هنگام ویزیت (نحوه ارتباط پزشک- بیمار)، ایجاد احساس راحتی در بیمار از طریق یک احوال‌پرسی کوتاه در ابتدای ویزیت (نحوه ارتباط پزشک- بیمار) و ویزیت انفرادی و خصوصی (نحوه ارایه خدمات). این عوامل نمره میانگین اهمیت بالاتر از نقطه برش تعیین شده(5/3) داشتند و ضمن قرار گرفتن در یک سوم بالای توزیع، به عنوان مهم‌ترین عوامل انتخاب پزشک بیان شدند. کلیه ویژگی‌های فردی پزشک (غیر از عامل دانش و مهارت) دارای کم‌ترین اهمیت درجه‌بندی شد. در ضمن هر چند بین نظرات زن‌ها و مردها تفاوت معناداری به دست نیامد؛ ولی تفاوت بین گروه‌های سنی و تحصیلی در دو بخش‌ عوامل ارتباطی و کیفیت خدمات معنادار بود (05/0p<).

نتیجه‌گیری: آگاهی پزشکان از مهم‌ترین عواملی است که بیماران در انتخاب ایشان مدنظر قرار می‌دهند. به ویژه توجه به کفایت علمی، مهارت‌های ارتباطی و عوامل مرتبط با نحوه ارایه خدمات پزشکی، باعث عملکرد موفق‌تر پزشکان و رضایت بیشتر بیماران می‌گردد.