مقدمه: دفورمیتی‏‏های اندام تحتانی در بچه‏ها خصوصاً دفورمیتی‏های زانو و پا از جمله مشکلات شایع مراجعین به مراکز ارتوپدی است‏ که بسیاری از آن‌ها فیزیولوژیک می‏باشد و با رشد طبیعی تصحیح می‏گردند. اما درصد کمی نیز بدون اصلاح باقی می‏مانند و در طولانی مدت برای بیمار مشکلات ایجاد می‌کنند.

روش کار: این بررسی یک مطالعه توصیفی از نوع مشاهده‏ای مقطعی با هدف تعیین شیوع دفورمیتی‏های زانو و پا در میان 1000 نفر از دختران دانش‏‎آموز دبیرستان‌های دخترانه منطقه 5 تهران است. دفورمیتی‏های مورد بررسی شامل زانوی پرانتزی، زانوی ضربدری، کف پای صاف، قوس بیش از حد کف پا و انحراف به خارج (والگوس) شست پا می‏باشد. همچنین در این بررسی رابطه بین شیوع این دفورمیتی‏ها، عواملی همچون گروه سنی، میزان بروز علایم مختلف، سوابق فردی و خانوادگی و … بررسی شده است. برای واروس زانوها فاصله بین کوندیل‌های داخلی فمور، برای والگوس زانوها فاصله بین قوزک‌های داخلی مچ پا، برای والگوس شست پا زاویه بین کناره داخلی پا و کناره داخلی شست پا اندازه‏گیری شده است و جهت بررسی صافی کف پا و قوس بیش از حد کف پا، از مشاهده کف پای بیماران هنگام ایستادن استفاده شد.

یافته‏ها: 4/30% افراد مورد بررسی دارای انحراف محور زانو شامل زانوی پرانتزی (5/27%) و زانوی ضربدری (9/2%) بودند. 2/11% افراد دفورمیتی کف پا داشتند که قوس بیش از حد کف پا 2/0% و صافی کف پا 11% بود. شیوع والگوس شست پا 7/12% بوده است. در میان متغیرها بین شیوع دفورمیتی زانو و پا با چندمین فرزند خانواده بودن، میزان علایم، گروه سنی و بین دفورمیتی پا با سابقه فردی و خانوادگی روابط معناداری وجود دارد. اما بین دفورمیتی زانو با سابقه فردی و خانوادگی رابطه معنا‏داری دیده نشد.

نتیجه‏گیری: این یافته‏ها ضرورت توجه بیشتر به معاینات دقیق و تشخیص زودهنگام و اقدامات درمانی به موقع دفورمیتی زانو و پا را در کودکان یادآوری می‏کند.