مقدمه: با توجه به اهمیت سرطان دهانه رحم در خانم‌ها و تشخیص زودرس آن و همچنین موارد بالای منفی کاذب پاپ اسمیر معمولی در غربالگری این بیماری، در سالیان اخیر مطالعات فراوانی جهت یافتن تست مناسب‌تر انجام شده است. تست‌های سیتولوژی بر پایه مایع از جمله روش لایه نازک بر پایه مایع1 بیشترین پتانسیل را در کاهش موارد منفی کاذب و بهبود کیفیت نمونه داشته‌اند. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اسمیرهای پاپانیکولائو لایه نازک بر پایه مایع با پاپ اسمیرمعمولی از نظر کفایت نمونه بود.

روش‌کار: در این بررسی آینده‌نگر، نتایج 140 اسمیر لایه نازک تهیه شده از اردیبهشت ماه سال 1381 تا اردیبهشت‌ماه سال 1382 با نتایج 100 اسمیر پاپ معمولی در همان فاصله زمانی از نظر کفایت نمونه مقایسه شدند. اسمیر پاپ معمولی با اسپاچولا و سیتوبراش2 تهیه شد. برای نمونه‌گیری با روش لایه نازک از Cervex brush استفاده شد و نمونه با دستگاه سایتوتک3 تهیه شد و در صورتی که ذرات قابل رؤیت در بررسی ماکروسکوپی نمونه وجود داشتند، از سدیمان نمونه بلوک سلولی4 تهیه شد. اسمیرها بر طبق سیستم بتسدا5 تفسیر شدند.

نتایج: تعداد موارد رضایت‌بخش اما محدود6(SBL) با روش لایه نازک، 17(1/12%) در مقایسه با روش پاپ اسمیر معمولی 39(39%) بود. تعداد موارد غیر رضایت‌بخش7 با روش لایه نازک، 6(3/4%) در مقایسه با پاپ اسمیر معمولی 9(9%) بود. این کاهش موارد غیر رضایت‌بخش و SBL با روش لایه نازک و افزایش متعاقب اسمیرهای رضایت‌بخش از لحاظ آماری با تست کای مربع8 معنی‌دار بود (05/0P<) تعداد مواردی که جزو اندوسرویکال/ ناحیه ترانسفورماسیون را فقط در اسلاید بلوک سلولی داشتند، 30 (25% نمونه‌های دارای بلوک سلولی) بود.

نتیجه‌گیری: روش لایه نازک بر پایه مایع و بلوک سلولی همراه آن کفایت و کیفیت نمونه را بهبود بخشید و منجر به کاهش موارد غیررضایت‌بخش و SBL شد. روش بلوک سلولی تکمیلی منجر به یافتن اجزای اندوسرویکال/ ناحیه ترانسفورماسیون بیشتر و افزایش نمونه‌های رضایت‌بخش شد.