مقدمه: نظام سلامت ایران با‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ افزایش روز‌افزون هزینه‌ها و کمبود منابع مواجه است. توسعه مشارکت مالی خیّرین یکی از راه‌کارهای تقویت مالی نظام سلامت است. این پژوهش با هدف تبیین نحوه مشارکت خیّرین در تأمین مالی نظام سلامت ایران انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر در سال 1397 به‌صورت کیفی با استفاده از مصاحبه‌ و تحلیل اسناد انجام شد. مصاحبه‌ی نیمه ساختار‌یافته با 38 نفر از خیّرین سلامت و 26 نفر از سیاست‌گذاران، مدیران و کارشناسان حوزه معاونت اجتماعی وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور انجام شد. همچنین، قوانین، مقررات و اسناد مربوط به امور خیریه سلامت شناسایی گردید. از روش تحلیل محتوایی برای تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: نحوه‌ی مشارکت خیّرین در تأمین مالی نظام سلامت به دو صورت جذب و هزینه‌کرد منابع مالی است. خیّرین سلامت از طریق مؤسسات خیریه سلامت، مجمع خیّرین سلامت، توزیع صندوق کمک مالی میان اقشار مختلف جامعه، شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی و برگزاری مراسم هدف‌مند، منابع مالی مورد نیاز برای بخش سلامت را جذب می‌کنند. آن‌ها منابع مالی جذب شده را صرف توسعه‌ی فضاهای فیزیکی، تأمین تجهیزات و مواد مصرفی، پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان سازمان‌های بهداشتی-درمانی و پرداخت هزینه‌های خدمات سلامت بیماران می‌کنند.
نتیجه‌گیری: خیّرین نقش به‌سزایی در تأمین مالی، توسعه‌ی منابع، ارائه‌ی خدمات سلامت و حمایت مالی بیماران در نظام سلامت ایران برعهده دارند. بنابراین، سیاست‌گذاران و مدیران نظام سلامت با برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت و نظارت صحیح باید مشارکت خیّرین را هدف‌مند نموده، از موازی‌کاری‌ها و اتلاف منابع اجتناب کنند.