دوره 22، شماره 3 - ( پاییز 1398 )
جلد 22 شماره 3 صفحات 211-199 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Solgi E, Khodadadi T. Carcinogenic and Non-Carcinogenic Risk Assessment of Some Heavy Metals Due to Consumption of Raisin Produced in Malayer City. Hakim 2019; 22 (3) :199-211
URL: http://hakim.tums.ac.ir/article-1-1924-fa.html
URL: http://hakim.tums.ac.ir/article-1-1924-fa.html
سلگی عیسی، خدادادی تارخ. ارزیابی خطر سرطانزایی و غیرسرطانزایی تعدادی از فلزات سنگین در اثر مصرف کشمش تولیدی شهر ملایر. تحقیقات نظام سلامت حکیم. 1398; 22 (3) :199-211
عیسی سلگی* 
1، تارخ خدادادی2
1، تارخ خدادادی2
1- گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر ، e.solgi@yahoo.com
2- دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر
2- دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر
چکیده: (1836 مشاهده)
مقدمه: آلودگی محصولات کشاورزی به فلزات سنگین، یکی از خطرات جدی تهدیدکننده‌ی سلامت مصرف‌کنندگان است؛ به‌طوری که برخی از این عناصر خاصیت سرطانزایی داشته و بعضی دیگر باعث آسیب به اندام‌های مختلف بدن می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف تعیین خطر سرطانزایی و غیرسرطانزایی تعدادی از فلزات سنگین به‌دنبال مصرف کشمش شهر ملایر انجام گرفت.
روش کار: جهت انجام مطالعه‌ی حاضر، تعداد 50 نمونه از کشمش‌های سلطانی13)نمونهSultanu) ()، طلایی (12 نمونه)، سایه‌خشک (13 نمونه) و آفتاب‌خشک (12 نمونه) تولید شده به روش سنتی و صنعتی تهیه و میزان فلزات سنگین کادمیوم، سرب، نیکل، مس، روی و آرسنیک موجود در آن‌ها به روش جذب اتمی اسپکتروفتومتری با کوره گرافیتی اندازه‌گیری و نتایج، تحلیل و بررسی گردید. ارزیابی کمی ریسک با استفاده از روش سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا صورت گرفت.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های به‌دست آمده، میانگین غلظت آرسنیک، مس و نیکل در نمونه‌های کشمش به ترتیب 06/0±17/0 (مقدار مجاز 1/0)، 09/0±07/3 (مقدار مجاز 3/0) و0/99 mg/kg±72/4 (مقدار مجاز 5/0) بود. بالاترین غلظت میانگین فلزات سنگین مربوط به کشمش‌های سلطانی و طلایی بود. بالاترین میزان جذب روزانه (EDI)، نسبت خطر غیرسرطانی (THQ) و ریسک سرطانزایی (CR) به عنصر نیکل تعلق داشت.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها، میانگین غلظت عناصر آرسنیک، مس و نیکل در نمونه‌های کشمش بالاتر از حد مجاز توصیه‌شده توسط کمیسیون مشترک سازمان جهانی بهداشت و فائو (FAO/WHO) بود. میزان EDI تمامی عناصر در تمامی نمونه‌ها کم‌تر از مقادیر قابل‌تحمل روزانه‌ی موقت پیش‌نهاد شده توسط FAO/WHO برای افزودنی‌های مواد غذایی (JECFA) و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران بود؛ در نتیجه، مصرف آن‌ها در دراز‌مدت اثرات غیرسرطانزایی خاصی برای مصرف‌کننده ایجاد نمی‌کند، در حالی‌که می‌تواند اثرات سرطانزایی داشته باشد.
روش کار: جهت انجام مطالعه‌ی حاضر، تعداد 50 نمونه از کشمش‌های سلطانی13)نمونهSultanu) ()، طلایی (12 نمونه)، سایه‌خشک (13 نمونه) و آفتاب‌خشک (12 نمونه) تولید شده به روش سنتی و صنعتی تهیه و میزان فلزات سنگین کادمیوم، سرب، نیکل، مس، روی و آرسنیک موجود در آن‌ها به روش جذب اتمی اسپکتروفتومتری با کوره گرافیتی اندازه‌گیری و نتایج، تحلیل و بررسی گردید. ارزیابی کمی ریسک با استفاده از روش سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا صورت گرفت.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های به‌دست آمده، میانگین غلظت آرسنیک، مس و نیکل در نمونه‌های کشمش به ترتیب 06/0±17/0 (مقدار مجاز 1/0)، 09/0±07/3 (مقدار مجاز 3/0) و0/99 mg/kg±72/4 (مقدار مجاز 5/0) بود. بالاترین غلظت میانگین فلزات سنگین مربوط به کشمش‌های سلطانی و طلایی بود. بالاترین میزان جذب روزانه (EDI)، نسبت خطر غیرسرطانی (THQ) و ریسک سرطانزایی (CR) به عنصر نیکل تعلق داشت.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها، میانگین غلظت عناصر آرسنیک، مس و نیکل در نمونه‌های کشمش بالاتر از حد مجاز توصیه‌شده توسط کمیسیون مشترک سازمان جهانی بهداشت و فائو (FAO/WHO) بود. میزان EDI تمامی عناصر در تمامی نمونه‌ها کم‌تر از مقادیر قابل‌تحمل روزانه‌ی موقت پیش‌نهاد شده توسط FAO/WHO برای افزودنی‌های مواد غذایی (JECFA) و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران بود؛ در نتیجه، مصرف آن‌ها در دراز‌مدت اثرات غیرسرطانزایی خاصی برای مصرف‌کننده ایجاد نمی‌کند، در حالی‌که می‌تواند اثرات سرطانزایی داشته باشد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
