مقدمه: ایمن‌سازی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های هزینه اثربخشی پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن است. کودکانی که به طورکامل واکسینه می‌شوند در مواجهه با عامل بیماری مقاوم می‌شوند و میزان ابتلا به بیماری‌ها و مرگ و میر در آن‌ها کاهش می‌یابد. این مطاللعه با هدف بررسی میزان پوشش واکسیناسیون در کودکان عشایر استان کرمانشاه صورت گرفت.

  روش کـار: در این مطالعه توصیفی مقطعی، 214 کودک زیر شش سال خانوارهای عشایری مستقر در مناطق مختلف استان کرمانشاه از نظر وضعیت واکسیناسیون مورد بررسی قرار گرفتند. معیار ایمن‌سازی، مشاهده کارت یا پرونده سلامت خانوار (پرونده عشایر) بود و در موارد عدم دسترسی به کارت، از طریق پاسخ مادر یا مراقب اصلی واکسیناسیون کودک ارزیابی صورت گرفت. داده‌ها بعد از جمع‌آوری و تکمیل پرسشنامه در محیط اکسل وارد شد و ازطریق نرم‌افزار SPSS v13 آنالیز شد.

  یافته‌ها: از 214 کودک زیر شش سال مورد مطالعه، 105 نفر پسر (1/49%) و 109 نفر دختر (9/50%) بودند. میزان پوشش ب‌ث‌ژ (1/99%)، واکسن پولیو 3 (4/95%)، ثلاث 3 (4/95%)، هپاتیت 3 (4/95%)، MMR1 (8/92%) و پوشش واکسن MMR2 (7/84%) بود. 80% کودکان عشایر مورد مطالعه دارای کارت ایمن‌سازی بودند. کارت ایمن‌سازی 20% از کودکان گم شده بود و یا آن را دریافت نکرده بودند. بین شغل والدین، جنس کودک، و تعداد فرزندان با انجام به موقع واکسیناسیون رابطه معنادار به دست نیامد (05/0 p > ).

  نتیجه‌گیری: اگرچه پوشش واکسیناسیون در جمعیت عشایر در مورد همه واکسن‌ها به جز واکسن MMR2 بالای 90% بود، بین 4/1 تا 4/15 درصد کودکان واکسن نزده بودند و 5 تا 30 درصد (برحسب واکسن‌های مختلف) از جمعیت مورد مطالعه واکسن خود را به موقع دریافت نکرده بودند. این امر می‌تواند در بروز بیماری‌هایی که در مرحله حذف یا ریشه‌کنی هستند مهم باشد. این امر نیازمند توجه و اجرای اقدامات مداخله‌ای در گروه‌های دور از دسترس از جمله کودکان عشایری می‌باشد.