مقدمه: گسترش بخش دولتی برای ارایه خدمات بهداشتی در شهرها به دلیل ممنوعیت ایجاد واحدهای جدید، نبودن منابع برای تملک، احداث یا خرید ساختمان و استخدام نیرو، دشوار است. خرید خدمت از بخش غیردولتی (برون‌سپاری خدمت) می‌تواند بستر لازم را برای بهره‌مندی جمعیت از خدمات استاندارد فراهم کند. هدف این مطالعه مقایسه امکانات ارایه خدمت در پایگاه‌های برون‌سپاری شده و پایگاه‌های دولتی بود.

  روش کار: در این مطالعه مقطعی، در دی ماه 1388 کلیه پایگاه‌های بهداشتی تحت پوشش دانشگاه بررسی شدند. پرسشنامه‌ای با 26 سؤال با حضور فرد جمع‌آوری کننده در پایگاه تکمیل شد. پس از ورود داده‌ها به نرم‌افزار، تحلیل‌های آماری تک متغیره صورت گرفت.

  یافته‌ها: از مجموع 74 پایگاه موجود، 48 پایگاه برون‌سپاری شده و 26 پایگاه دولتی بودند. در 7/43% پایگاه‌های برون‌سپاری، مسؤولیت با پزشک و در 8/45% با ماما بود. 73% پایگاه‌های دولتی توسط ماما و 23% توسط کارشناس بهداشتی مدیریت می‌شدند. 5/61% پایگاه‌های دولتی و 1/77% پایگاه‌های برون‌سپاری شده در ساختمان مناسب مستقر بودند. 5/92% از مراجعان، مسیر منزل تا پایگاه را پیاده طی می‌کردند. میانگین جمعیت تحت پوشش پایگاه‌های دولتی 8954 نفر و پایگاه‌های برون‌سپاری شده 12158 نفر بود. بین دانش برنامه‌ای پرسنل پایگاه‌های دولتی و برون‌سپاری شده اختلاف معناداری وجود نداشت.

  نتیجه‌گیری: نحوه نظارت و استانداردهای نظارتی بر رفتار بخش خصوصی تأثیر مستقیم دارد. از آن جایی که ناظران، بیشتر به ساختار فیزیکی و استانداردهای تجهیزاتی اهمیت داده‌اند، بخش خصوصی نیز آن را رعایت کرده است. پایگاه­ها وظایف ذاتی شبکه بهداشت را مانند بخش دولتی انجام داده بودند.