---

مقدمه: در ارزیابی افراد مبتلا به بیماریهای آلرژیک، تعیین مقدار ایمونوگلوبولین‌ها نظیر IgE ضروری به نظر می‌رسد. عوامل مختلفی مانند: سن، جنس، نژاد، و وضعیت آتوپیک در غلظت IgE مؤثر شناخته شده‌اند. هدف این مطالعه ارزیابی غلظت IgE سرم در برخی افراد ساکن تهران می‌باشد.

روش‌کار: IgE سرم با استفاده از کیت الایزا (EIA-gen Biochem-Italy) در ۲۶۷ فرد ظاهراً سالم غیر آتوپیک و غیر سیگاری (۱۹۵ زن، و ۷۲ مرد) و ۱۰۰۲ فردی که مبتلا به رینیت آلرژیک، درماتیت تماسی، خارش و کهیر، اگزما، عفونت‌های انگلی، اختلالات قلبی- عروقی، بیماری‌های کبدی، هپاتیت، عقب افتادگی ذهنی و یا سیگاری بوده‌اند، مورد بررسی قرار گرفت. این افراد در محدوده سنی ۲ تا ۶۵ سال قرار داشتند. نتایج: نتایج این بررسی نشان داد که میانگین غلظت IgE در افراد سالم و بیمار به ترتیب IU/ml۸/۱۱۱(۲/۱۴=SE) و IU/ml ۹/۱۲۷ (۱/۹=SE) بوده، در بین افراد سالم غلظت IgE بطورمعنی‌داری در زنان بیش از مردان است (۰۱/۰>p). اختلاف معنی‌داری بین غلظت IgE در افراد سالم و بیمار وجود ندارد. سابق آلرژی، و مصرف سیگار بر میانگین غلظت IgE اثر معنی‌داری نداشته است.

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه از موارد آزمایش شده در کانادا و اسرائیل بالاتر ولی از نتایج مربوط به کشور عمان پایین‌تر است.

---

 مقدمه: در سال ‌ های اخیر، گزارشات مختلف نشان داده است که سرطان معده در ایران از فراوانی بالایی برخوردار است ، و در مردان در مرتبه دوم و در کل در رتبه چهارم قرار دارد. این مطالعه با هدف تعیین بقا ی ۵ ساله مبتلایان به سرطان معده جراحی شده در انستیتو کانسر و بررسی برخی عوامل موثر بر آن طراحی و اجرا شده است. در موارد زیادی پیشامدهایی در طول مدت بررسی برای بیماران رخ می ‌ دهند که ممکن است نتایج نهایی را نیز تحت تأثیر قرار دهند. وارد کردن چنین متغیرهایی به عنوان متغیر وابسته به زمان در مدل پیشنهاد شده است، اما استفاده از مدل ‌ هایی که توزیع توأم مدت زمان انتظار تا وقوع مرگ و زمان انتظار تا پیشآمد واسط (در این مطالعه عود) را درنظر داشته باشند، مطمئ ناً جواب دقیقتری خواهد داشت. ما در این مقاله با استفاده از فرآیندهای تصادفی شبه مارکفی غیر همگن و با در نظر گرفتن طول عمر و نرخ انتقال به عنوان فرآیندهای تصادفی دوگانه به تحلیل داده ‌ ها پرداخته ‌ ایم.

روش‌کار: این مطالعه ۱۲۹ بیمار مبتلا به سرطان معده با پاتولوژی ادنو کارسینوما همراه با درگیری غدد لنفاوی واقع در مرحله ^۱ ۴ بیماری را که از ابتدای سال ۱۳۷۴ تا فروردین ۱۳۷۸ در بخش ‌ های جراحی انستیتو کانسر ایران تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار داد. اثر متغیرهای فردی مانند سن (در هنگام جراحی)، جنس، و اطلاعاتی در مورد بیماری مانند محل درگیری، تعداد غدد لنفاوی درگیر، نوع عمل جراحی، وجود متاستاز کبدی و دور دست، تعداد و نوع درمان ‌ های ثانویه دریافتی، بروز عود و زمان وقوع آن بر طول عمر بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل از روش کاپلان - مایر، مدل مخاطرات متناسب کاکس، فرآیندهای مارکفی غیر همگن، برآوردگر برسلو و از نرم افزارهای آماری S-PLUS ۲۰۰۰ و R استفاده گردید و سطح معنی ‌ داری ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.

نتایج: احتمال بقا ی ۵ ساله بیماران مورد بررسی ۶/۱۸ درصد، و میانه طول عمر در این بررسی ۹۰/۱۸ ماه بوده است. بررسی همزمان اثر متغیرهای مختلف بر احتمال بقا ی بیماران با استفاده از مدل مخاطرات متناسب کاکس نشان داد که متغیرهای سن، و بروزعود بر شانس زنده ماندن بیماران تاثیر گذار بوده ‌ اند. همچنین بررسی ‌ ها بر اساس مدل مبتنی بر فرآیندهای تصادفی مارکفی غیرهمگن نشان داد که متغیرهای جنس، نوع و گستردگی عمل جراحی و محل درگیری بر زمان تأخیر بروز عود، و متغیر سن بر بقا ی پس از عود، و بقا ی بیماران بدون عود اثر داشته است.

بحث و نتیجه ‌ گیری: بقا ی ۵ ساله مبتلایان به سرطان معده در ایران اندک است. به نظر می ‌ رسد یکی از مهمترین دلایل پایین بودن شانس زنده ماندن این بیماران دیر مراجعه کردن بیماران برای تشخیص و درمان است. اکثر بیماران در مراحل نهایی بیماری مراجعه می ‌ کنند و در این وضعیت اکثرا دچار متاستازهای غدد لنفاوی، کبد و حتی دوردست هستند که در نتیجه درمان آنها مشکل ‌ تر خواهد شد. بنابر این آموزش ‌ های فراگیر از طریق رسانه ‌ های عمومی در مورد علائم اولیه این بیماری و نیز انجام معاینات دوره ‌ ای ضروری است.

 

---

مقدمه: مطالعات رشد در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که در طول یک قرن و نیم گذشته میانگین اندازه‌های قد و وزن، یک روند صعودی را طی نموده است. در ایران مطالعات مختلفی بر روی رشد در اندازه‌های کوچک و در سطح استان‌ها انجام گرفته است. این مطالعات حتی برای آن مقطع زمانی قابل تعمیم به کل کشور نبوده و همچنین در دو یا چند مقطع مختلف زمانی نیز در یک مکان یا به‌طور گسترده در کشور انجام نگرفته است تا با استفاده از آنها بتوان روند تغییرات رشد در ایران را مطالعه نمود.

روش کار: در این مطالعه با استفاده از اطلاعات دو طرح ملی بررسی سلامت و بیماری که در سال‌های۷۰-۶۹ و سال ۱۳۷۸ (حدود یک دهه) در سراسرکشور انجام گرفته است، به تعیین روند تغییرات رشد (قد و وزن) کودکان و نوجوانان ایرانی پرداخته شده است.

یافته‌ها: در طول سال‌های۷۰-۶۹ تا ۱۳۷۸ (حدود یک دهه) میانه‌های قد دختران و پسران ۱۸-۲ ساله ایرانی به‌طور متوسط ۶/۳ سانتی‌متر افزایش داشته است. همچنین به میانه وزن این دختران و پسران نیز به‌طور متوسط به ترتیب ۷۱/۲ و ۰۳/۳ کیلوگرم افزوده شده است.

نتیجه‌‌گیری: علی‌رغم این افزایش‌ها، میانه‌های قد و وزن دختران و پسران ایرانی تا حدود سن ۱۵ سالگی بطور کلی زیر صدک بیستم استاندارد مرکز ملی آمار بهداشتی آمریکا۱ بوده و در فاصله ۱۸-۱۵ سالگی برای قد به حدود صدک بیست و برای وزن به حدود صدک بیست و پنجم می‌رسد. فقط وزن دختران در فاصله ۱۸-۱۴ به صدک سی و پنجمNCHS می‌رسد. این وضعیت ایجاب می‌کند که هم‌زمان با توسعه اقتصادی، با آموزش و فرهنگ‌سازی‌های لازم برای از بین بردن این فاصله در زمینه رشد و نمو کودکان و نوجوانان تلاش نمود.

---

مقدمه: عوارض کبدی بیماری هپاتیت ب از مشکلات شایع بسیاری از جوامع است. به واسطه کارایی بالا و قیمت پایین واکسن، ایمن‌سازی رده های مختلف سنی و گروه های پرخطر در بسیاری کشورها صورت می گیرد. با این وجود انتخاب برنامه ایمن‌سازی پس از تولد و کودکی در کشورهای با شرایط شیوع متوسط بیماری بایستی بر اساس برآورد مقدار اثربخشی برنامه صورت گیرد. مطالعه حاضر به منظور محاسبه اثربخشی ایمن‌سازی علیه هپاتیت ب در نوجوانان با توجه به ویژگی های اپیدمیولوپیک بیماری در کشور انجام گرفته است. روش کار: داده های اپیدمیولوژیک بیماری هپاتیت ب از متون علمی، مقالات، نظر متخصصین و مدل‌سازی داده های موجود گردآوری و برآورد شدند. داده های مختلف، سیر طبیعی بیماری در جامعه از زمان ابتلای حاد تا مرگ در مدل گذر جامعه ترکیب شد و پیامدهای مختلف بیماری در افراد ۱۵ تا ۱۰۰ ساله بازسازی شدند. در نهایت اثربخشی برنامه ایمن‌سازی با محاسبه تفاضل مرگ و میر و بار بیماری هپاتیت ب بین دو حالت (با و بدون ایمن‌سازی) و بر اساس نرخ تنزیل، ۳% برآورد شد. بازسازی احتمالی مونته کارلو جامعه و نیز تحلیل حساسیت دو بعدی و احتمالی بر مقادیر مورد استفاده در محاسبات صورت گرفت. یافته ها: محاسبات نشان داد ایمن‌سازی نوجوانان ۱۵ ساله در نزدیک به یک میلیون نفر مرد و زن به ترتیب از مرگ ۲۰۷۱ و ۵۸۱ نفر در اثر هپاتیت حاد، سیروز و سرطان کبد جلوگیری می کند و سال های از دست رفته به علت مرگ زودرس (YLL) را به میزان ۵۲% در مردان و ۳۶% در زنان کاهش می دهد و نیز از هدر رفتن سال های عمر به علت مرگ و ناتوانی (DALY) حاصل از عوارض هپاتیت ب، با ارزش فعلی، ۰۱۲/۰ و ۰۰۶/۰ سال جلوگیری می کند. بازسازی مونته کارلو جامعه نشان داد که این اقدام تأثیر مشخص و معناداری بر سلامت جامعه می گذارد و نیمی از مردان و یک سوم زنانی را که حداقل معادل یک سال زندگی با کیفیت را بایستی به واسطه بیماری از دست می دادند، از ناتوانی رها می‌کند. تحلیل های حساسیت نیز نشان داد در محدوده قابل قبول از مقادیر مورد استفاده چه به تنهایی و چه در حضور یکدیگر، مقدار برآورد کماکان قابل توجه می باشد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد ایمن‌سازی جوانان علیه هپاتیت ب به میزان قابل توجهی از بار بیماری هپاتیت ب در جامعه می کاهد. محاسبات با برآوردهای مقدماتی هزینه چنین می نماید که احتمالاً این مداخله بسیار هزینه- اثربخش نیز می باشد. توصیه می شود در مطالعات آتی، ملاحظات هزینه و درمان نیز لحاظ گردد و با سایر مداخلات سلامتی مقایسه شود. گل واژگان: هپاتیت ب، ایمن‌سازی، جوانان، اثربخشی، بار بیماری.

---

مقدمه: هدف از مطالعه مقدماتی حاضر از یک سو تعیین شیوع کم‌شنوایی حسی- عصبی شدید تا عمیق دو‌طرفه در جمعیت نوزادان بخش‌های مراقبت عادی و مراقبت ویژه و از سوی دیگر تعیین میزان سودمندی و هزینه- اثر‌بخشی غربالگری شنوایی نوزادان در بیمارستان‌های هدف تهران بوده است.

روش کار: در این مطالعه کلیه نوزادان زنده متولد شده در بیمارستان‌های دانشگاهی شهید اکبرآبادی و میرزاکوچک‌خان شهر تهران از تیر‌ماه ۱۳۸۲ لغایت شهریورماه ۱۳۸۳ قبل از ترخیص از بیمارستان مورد عمل غربالگری شنوایی قرار گرفتند. عمل غربالگری درشرایط استاندارد مطالعه اجرا شد. برنامه اجرایی طی سه مرحله به قرار زیر بود: غربالگری اولیه، غربالگری مجدد و در مرحله سوم، ارزیابی‌های کامل ادیولوژیک به‌صورت پاسخ‌های رفتاری رفلکسی، الکتروفیزیولوژیک و فیزیولوژیک تشخیصی در مورد نوزادان اجرا ‌شد. در مطالعه حاضر روش غربالگری مورد استفاده TEOAEs اکوستیکی بود. در جمعیت نوزادان با معیارهای خطر بالا به‌ویژه در بخش مراقبت ویژه پیگیری‌های الکتروفیزیولوژیک و رفتاری مرحله سوم حتی در مورد نوزادانی که دارای پاسخ OAEs بودند، اجرا ‌گردید. 

نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه روی ۸۴۹۰ نوزاد زنده متولد شده در بیمارستان‌های هدف تهران نشان داد که ۷/۸۹% از نوزادان دارای پاسخ‌های OAEs در مرحله اول غربالگری بودند و۳/۱۰% نیز بدون پاسخ OAE گزارش شدند. ۸۷۳ نوزاد جهت پیگیری به مرحله دوم برنامه ارجاع شدند که در مجموع ۵۷۱ نوزاد به صورت مراجعه خودکار یا تماس تلفنی، نامه و یا سایر روش‌های پیگیری در مرحله دوم غربالگری مراجعه کردند. میزان شیوع کم شنوایی حسی- عصبی دو‌طرفه شدید تا عمیق در جمعیت نوزادان بخش مراقبت عادی، ۴-۱ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده برآورد شد در حالی‌که این میزان شیوع در نوزادان یخش مراقبت ویژه، ۵/۲ الی ۶/۴ در هر یک صد تولد برآورد گردید. از کل ۸۴۹۰ نوزاد بررسی شده تعداد دوازده نفر دچار کم شنوایی حسی- عصبی دو‌طرفه شدید تا عمیق تشخیص داده شدند.

نتیجه‌گیری: بررسی‌های ناشی از نتایج این مطالعه، حاکی از سودمندی و مقرون به صرفه بودن آن می‌باشد.

 

---

مقدمه: آنالیز بقاء یکی از روش‌های آماری است که برای مطالعه زمان تا وقوع یک پیشامد به‌کار می‌رود ولی به‌دلیل تنوع روش‌های آن، مقایسه مدل‌های مختلف جهت انتخاب مناسب‌ترین مدل از سؤالات اساسی این‌گونه مطالعات می‌باشد. در آنالیز بقاء نیز مانند رگرسیون خطی برای ارزیابی خوبی یک مدل و یا انتخاب بهترین مدل برازش شده می‌توان از باقی‌ماند‌‌ه‌ها استفاده کرد. در آنالیز بقاء با انواع مختلف باقی‌مانده‌ها سر و کار داریم که هر یک برای منظور خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

روش کـار: در این مطالعه برای مقایسه مدل‌های مختلف بقاء در تعیین عوامل مؤثر بر طول مدت شیردهی از اطلاعات مطالعه‌ای که در سال ۱۳۸۲ در استان مازندران انجام شده بود، استفاده نمودیم.

یافته‌ها: برای شناسایی عوامل مؤثر بر طول مدت شیردهی به برازش مدل‌های مختلف بقاء از جمله مدل مخاطره متناسب کاکس، نمایی، وایبل، گومپرتز، لگ نرمال، لگ لجستیک و گامای تعمیم یافته پرداختیم و شرایط لازم برای استفاده از این مدل‌ها را نیز مورد بررسی قرار دادیم.

نتیجه‌گیری: با بررسی کاربرد انواع باقی‌مانده‌ها در ارزیابی برازش این‌گونه مدل‌ها، با استفاده از باقی‌مانده کاکس- اسنل و با ارایه یک روش مقایسه‌ای به انتخاب بهترین مدل برازش شده پرداختیم و مدل کاکس به‌عنوان مناسب‌ترین مدل انتخاب گردید.

---

مقدمه: نسبت خطر معمولاً یکی از پارامترهای مورد علاقه محققان در مطالعات پزشکی و اپیدمیولوژیک است. استفاده از مدل رگرسیون پواسون یکی از راه‌های برآورد مستقیم نسبت خطر است. استفاده از این مدل برای تجزیه و تحلیل داده‌های با پیامد دو حالتی سبب می‌شود واریانس نسبت خطر بیش‌برآورد شود. به عبارتی حدود اطمینان‌های محاسبه شده محافظه‌کارانه خواهد بود. در مقاله حاضر برای رفع این مشکل، روشی به نام رگرسیون پواسون تغییریافته شرح داده شده است.

روش کـار: برای شرح روش رگرسیون پواسون تغییر یافته از یک جدول توافقی ۲۲ استفاده شده و محاسبات ساده برآورد واریانس انجام شده است. همچنین با ذکر یک مثال واقعی که بر اساس قسمتی از داده‌های مطالعه عوامل پیشگویی کننده بیماری عروق کرونر است، دو روش رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته به داده‌ها برازش شده و نتایج با یکدیگر مقایسه شده‌اند.

یافته‌ها: پس از برازش مدل‌های رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته، نسبت خطر برای متغیر سابقه چربی بالا، ۶۸/۱ برآورد گردید. فواصل اطمینان ۹۵% برای نسبت خطر بر اساس این دو مدل به ترتیب ۸۲/۲-۰۰۵/۱ و ۶۸/۲-۰۵/۱ به‌دست آمد. فاصله اطمینان محاسبه شده بر اساس رگرسیون پواسون تغییریافته ۱۰% کوتاه‌تر بود.

نتیجه‌گیری: استفاده از رگرسیون پواسون تغییریافته در مقایسه با رگرسیون پواسون معمولی در مطالعات کوهورت با پیامد دو حالتی، واریانس نسبت خطر را کمتر خواهد کرد و دقت برآورد را بالا خواهد برد. این روش ممکن است در مورد متغیرهایی که در مرز معناداری آماری قرار دارند، نتایج متفاوتی با پواسون معمولی داشته باشد.

---

مقدمه: امروزه اندازه‌گیری سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی علاوه بر محاسبه شاخص‌های مرگ، فراوانی و شدت بیماری به سایر ارزش‌های انسانی مانند کیفیت زندگی نیز توجه می‌نماید؛ لذا اطلاعات در مورد کیفیت زندگی جمعیت عمومی شهر تهران می‌تواند به‌ عنوان اطلاعات پایه‌ای در نظر گرفته شده و در هنگام ارزیابی مداخلات مورد استناد واقع شود. هدف مطالعه حاضر بررسی کیفیت زندگی در جمعیت عمومی در شهر تهران بود. در این مطالعه از پرسش‌نامه World Health Organization Quality of Life-BRIEF (WHOQOL-BREF) استفاده‌شده‌ که در هر یک از چهار حیطه آن که شامل سلامت جسمانی، سلامت روان، روابط اجتماعی و وضعیت محیط می‌باشد امتیازات از ۴ تا ۲۰ بوده و امتیاز بالاتر نشان‌دهنده کیفیت زندگی بهتر است. این پرسش‌نامه در مجموع ۲۶ سوال دارد.

روش کـار: در این مطالعه مقطعی، ۱۱۶۴ نفر از جمعیت عمومی ۲۲ منطقه شهرداری تهران پرسش‌نامه WHOQOL-BREF را طی نمونه‌گیری به صورت لایه‌بندی شده چند مرحله‌ای تکمیل نمودند، سپس اطلاعات به‌دست آمده با نتایج حاصل از تکمیل همین پرسش‌نامه در ۲۳ کشور دیگر جهان، مقایسه شد. یافته‌ها: میانگین (انحراف معیار)امتیاز پرسش‌نامه مذکور در جمعیت مورد مطالعه در دامنه سلامت جسمانی جسمانی (۶/۲ SD=) ۳/۱۴، سلامت روان (۶/۲ SD=)۴/۱۳، سلامت اجتماعی (۶/۲ SD=) ۹/۱۳ و وضعیت محیط (۴/۲ SD=)۳/۱۲ به‌دست آمد. میانگین امتیاز تمام دامنه‌ها در مجموع شرکت‌کنندگان مطالعه سازمان جهانی بهداشت به صورت معنا‌داری بالاتر از امتیاز دامنه‌های شرکت کنندگان در این مطالعه بود. امتیازات دامنه‌های وضعیت محیط و سلامت روان در تجزیه و تحلیل در لایه‌های مختلف سنی در جمعیت شهر تهران به صورت معناداری پایین‌تر از نتیجه کلی سایر نقاط جهان در همین لایه‌های سنی بود. امتیاز دامنه‌های سلامت روان، سلامت اجتماعی و سلامت محیط گروه بیمار در کل جمعیت مورد مطالعه سازمان بهداشت جهانی مانند یا بالاتر از مردم سالم شهر تهران بود.

 نتیجه‌گیری: از آن جا که نمونه‌ای گویا از جمعیت تهران در این مطالعه شرکت نمودند؛ نتایج آن اطلاعات مفیدی را در مورد کیفیت زندگی مردم این شهر در حیطه‌های مختلف فراهم می‌نماید. به هر حال اختلاف امتیازات مردم شهر تهران با سایر کشور‌های جهان در این دامنه‌ها اهمیت مداخلات مؤثر در حیطه‌های مذکور را مشخص می‌نماید و قابل تأمل می‌باشد.

---

مقدمه: امید زندگی سالم برای هر کشوری در مطالعات جهانی و ملی قابل برآورد است که داده‌ها و روش‌های مورد استفاده و در نتیجه مقدار برآوردها در این دو گروه مطالعات الزاماً به طور کامل یکسان نیستند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف برآورد امید زندگی سالم جمعیت ایران برای اولین بار با استفاده از داده‌ها و روش‌های مورد استفاده در سطح مطالعات ملی انجام شد.

روش کار: جهت برآورد امید زندگی در ۲۳ استان، از ۲۸ استان کشور (در سال ۱۳۸۲)، از موارد مرگ ثبت شده ۲۳ استان، استفاده شد. برای جمعیت ۲۳ استان از اطلاعات وزارت بهداشت استفاده شد و توزیع آن مشابه با نتایج مطالعه جمعیت و سلامت سال ۱۳۷۹ و همچنین بر اساس پیشبرد جمعیت از سرشماری ۱۳۷۵ در نظر گرفته شد. امید زندگی به روش مستقیم برآورد شد. سال‌های زیسته با ناتوانی از روی شیوع بیماری‌ها و وزن‌های ناتوانی آنها محاسبه و در روش سولیوان برای برآورد امید زندگی سالم استفاده شد.

یافته‌ها: امید زندگی سالم در بدو تولد برای کل جمعیت ۱۳/۶۲ سال (حدود اطمینان ۹۵%: ۰۲/۶۱ تا ۱۶/۶۳ سال)، برای مردان ۵۵/۶۱ سال (۶۱/۶۰ تا ۵۰/۶۲) و برای زنان ۷۹/۶۲ سال (۸۴/۶۱ تا ۷۱/۶۳) بود.

نتیجه‌گیری: برآورد ملی امید زندگی سالم ۵/۴ سال بزرگ‌تر از برآورد مشابه بر مبنای مدل توسط سازمان جهانی بهداشت می‌باشد. علت، تفاوت در روش‌های مستقیم و غیرمستقیم برای برآورد میزان‌‌های اختصاصی مرگ و در نتیجه برآورد امید زندگی، و نیز تفاوت در روش‌های مورد استفاده در مطالعات ملی و جهانی بار بیماری‌ها برای برآورد بار ناتوانی است.

 

---

مقدمه: هپاتیت شایع‌ترین بیماری کبدی است که در اثر انواع ویروس‌ها، داروها، الکل و سایر عوامل ایجاد می‌شود. هپاتیت ث یکی از مهم‌ترین هپاتیت‌های ویروسی منتقله از راه خون است که باتوجه به شیوع قابل توجه آن در معتادان تزریقی، بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در زندان‌ها اهمیت خاصی دارد.

روش کـار: این مطالعه مقطعی( Cross sectional ) با هدف تعیین میزان آلودگی به ویروس هپاتیت ث ( HCV ) در زندان ۱۰ شهر یا استان مختلف کشور انجام شد. نتایج حاصل از آزمایشات انجام شده برروی ۸۶۳۰ نمونه خون زندانیانی که حداقل ۳ ماه در زندان اقامت داشته‌اند، در ۱۰ زندان از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ مورد بررسی قرار گرفت و میزان شیوع و عوامل تأثیرگذار بر آن مانند سن و اعتیاد تزریقی تعیین گردید.

یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل از آزمایشات انجام شده در زندانیان در زمینه آلودگی به هپاتیت ث و بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن مانند سن و اعتیاد تزریقی، فراوانی آلودگی به HCV از ۸/۷% تا ۹/۶۷% متغیر بود. در کل زندان‌های بررسی شده، شیوع آلودگی به HCV ۸۵/۳۷% (با فاصله اطمینان ۹۵% :۹/۳۸%-۸/۳۶%) بود. در بررسی ارتباط بین ابتلا به HCV با سن تقریباً در تمام گروه‌ها با بالا رفتن سن افراد درصد آلودگی نیز افزایش یافته و در گروه سنی بالای ۳۰ سال میزان آلودگی به طور معناداری بالاتر بود. در بررسی فاکتورهای خطردر زندان‌های مختلف نیز رابطه معناداری بین افزایش میزان شیوع آلودگی به ویروس هپاتیت ث با اعتیاد تزریقی وجود داشت.

نتیجه‌گیری: در مجموع یافته‌ها نشان می‌دهد که شیوع ابتلا به HCV در زندانیان کشور درحال افزایش است. به دلیل تجمع گروه‌های با رفتارهای پرخطر مثل معتادین تزریقی و عدم رعایت احتیاطات استاندارد در زندان، بیماریابی‌های منظم و اقدامات پیشگیرانه و سهولت دسترسی این جمعیت پرخطر به امکانات درمانی توصیه می‌شود.