مقدمه: نسبت خطر معمولاً یکی از پارامترهای مورد علاقه محققان در مطالعات پزشکی و اپیدمیولوژیک است. استفاده از مدل رگرسیون پواسون یکی از راه‌های برآورد مستقیم نسبت خطر است. استفاده از این مدل برای تجزیه و تحلیل داده‌های با پیامد دو حالتی سبب می‌شود واریانس نسبت خطر بیش‌برآورد شود. به عبارتی حدود اطمینان‌های محاسبه شده محافظه‌کارانه خواهد بود. در مقاله حاضر برای رفع این مشکل، روشی به نام رگرسیون پواسون تغییریافته شرح داده شده است.

روش کـار: برای شرح روش رگرسیون پواسون تغییر یافته از یک جدول توافقی ۲۲ استفاده شده و محاسبات ساده برآورد واریانس انجام شده است. همچنین با ذکر یک مثال واقعی که بر اساس قسمتی از داده‌های مطالعه عوامل پیشگویی کننده بیماری عروق کرونر است، دو روش رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته به داده‌ها برازش شده و نتایج با یکدیگر مقایسه شده‌اند.

یافته‌ها: پس از برازش مدل‌های رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته، نسبت خطر برای متغیر سابقه چربی بالا، ۶۸/۱ برآورد گردید. فواصل اطمینان ۹۵% برای نسبت خطر بر اساس این دو مدل به ترتیب ۸۲/۲-۰۰۵/۱ و ۶۸/۲-۰۵/۱ به‌دست آمد. فاصله اطمینان محاسبه شده بر اساس رگرسیون پواسون تغییریافته ۱۰% کوتاه‌تر بود.

نتیجه‌گیری: استفاده از رگرسیون پواسون تغییریافته در مقایسه با رگرسیون پواسون معمولی در مطالعات کوهورت با پیامد دو حالتی، واریانس نسبت خطر را کمتر خواهد کرد و دقت برآورد را بالا خواهد برد. این روش ممکن است در مورد متغیرهایی که در مرز معناداری آماری قرار دارند، نتایج متفاوتی با پواسون معمولی داشته باشد.

  مقدمه: پیچیده بودن نظام سلامت و ضرورت سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد ایجاب می‌کند تا نظام سیاست‌گذاری سلامت بر اساس ویژگی‌ها و معیارهای قابل قبول پایه‌گذاری شود. این تحقیق با هدف بررسی نظرات افرادی با تجربیات ملی در پاسخ به سؤال «کجـا و چگونـه برای سلامـت سیاست‌گذاری خردمنـدانه کنیـم؟» انجام شده است.

  روش کار: این بررسی به صورت کیفی و بر مبنای مصاحبه عمیق و ساختارمند انجام شد. نمونه‌گیری از نوع هدفمند بود و در مجموع با دوازده نفر شامل دو وزیر پیشین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دو نفر از نمایندگان کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، دو نفر از معاونین وزیر و شش نفر از خبرگان و صاحب‌نظران سلامت در سطح ملی مصاحبه شد. پس از جمع‌بندی، دسته‌بندی و تحلیل بر مبنای موضوعات اصلی «مشکلات حوزه سیاست‌گذاری»، «وظایف سامانه سیاست‌گذاری سلامت» و «امکانات لازم برای واحد حامی سیاست‌گذاری» ویژگی‌ها استخراج و در یک مدل مفهومی جمع‌بندی گردید.

  یافته‌ها: با توجه به تحلیل محتوای مصاحبه‌ها، ویژگی‌های یک سامانه سیاست‌گذاری سلامت در هفت اصل «جلب مشارکت ذی‌نفعان، پاسخگویی اجتماعی، ضمانت اجرا، شایسته‌سالاری، جایگاه باثبات، استناد به شواهد علمی، و توانایی همکاری و هماهنگی» جمع‌بندی شده است که برای هر ویژگی راهکارهای بومی از دیدگاه مصاحبه‌شوندگان ارایه شده است.

  نتیجه‌گیری: ویژگی‌های طرح شده از دیدگاه افراد مصاحبه‌شونده با اصول مرتبط به چرخه مؤثر سیاست‌گذاری سلامت هم‌خوانی دارد، با این که در مورد جایگاه سامانه سیاست‌گذاری سلامت نظرات متفاوتی وجود داشت اما رعایت اصول هفت‌گانه فوق در طراحی و استقرار این سامانه می‌تواند نظام سلامت کشور را در دستیابی به چشم‌انداز بیست ساله یاری دهد.

  مقدمه: مناطق کم برخوردار شهری، نماد‌های عینی بی‌عدالتی محسوب می‌شوند. این موضوع حاصل برآمد سیاست‌ها و
ساز و کارهای موجود اقتصادی- اجتماعی و ناکارآمدی نظام و ساختار مدیریت شهری است. نبود ساز و کار عملی برای سنجش عدالت و شناسایی و انتخاب مداخلات مناسب برای رفع بی‌عدالتی، توسعه شهری را با مشکل و سیاست‌گذاران را با عدم اطمینان از درستی انتخاب خود و مشارکت ذی‌نفعان را با موانعی روبرو ساخته است. این مطالعه با هدف افزایش مشارکت مردم، توسعه همکاری بین‌بخشی و تقویت توان سیاست‌گذاران برای شناخت دقیق مخاطرات اجتماعی و پیامدهای آنها به ویژه آثار بی‌عدالتی و رفع آن، به بررسی شاخص‌های حاکمیت شهری شهر تهران پرداخته است تا زمینه تغییرات در فرآیندها و ترتیبات نهادی به منظور نیل به حاکمیت خوب و عادلانه شهری را مهیا سازد.

  روش کار: این پژوهش توصیفی بر اساس رویکرد حکم‌روایی در الگوی Urban HEART به عنوان چارچوب سنجش عدالت در شهر و عملکرد مناطق ۲۲گانه شهرداری تهران در زمینه‌های پاسخگویی نظام‌مند و شفاف به شهروندان، مشارکت اجتماعی آنان، میزان فعالیت‌های استاندارد و رضایت‌مندی شهروندان با استفاده از تحلیل ثانویه اسناد و داد‌ه‌های شهرداری‌های مناطق، معاونت‌های کل و سازمان‌های وابسته و نظرسنجی‌ها و افکارسنجی‌های صورت گرفته در سال ۱۳۸۶ توسط مراکز رسیدگی به درخواست‌ها و شکایات و پایگاه‌های تحقیقاتی صورت گرفت. سنجش معیار میزان فرآیندهای استاندارد، به شیوه پیمایشی صورت گرفت.

  یافته‌ها: مطالعه نشان داد میزان رضایت شهروندان از عملکرد شهرداری تهران حدود ۵۷% یعنی در حد متوسط رو به پایین، مشارکت اجتماعی آنها در ارتقای خدمات شهرداری معادل ۱/۸۷%، گزارش‌دهی نظام‌مند شهرداری برابر ۳۷/۳ از ۱۰ یعنی ضعیف، و ارزیابی وضعیت شش فرآیند استاندارد " نه چندان مناسب " بوده است.

  نتیجه‌گیری: بررسی شاخص‌های حیطه‌ حاکمیت از منظر عدالت به تفکیک مناطق ۲۲گانه شهرداری تهران نشان می‌دهد که عملکرد کلی شهرداری در سال ۱۳۸۶ در محورهای پاسخگویی، مشارکت با مردم، رضایت‌مندی شهروندان و استاندارد عمل کردن، حدود ۳۲/۵۵% بوده که بیانگر عملکرد متوسط است.

  دریافت: ۳/۳/۹۳ پذیرش: ۲۰/۶/۹۳

مقدمه: الگوی مصدومیت‌های ترافیکی و مرگ و آسیب‌های ناشی از آن در مناطق مختلف جغرافیایی بسیار متفاوت می‌باشد. این مطالعه با هدف تعیین الگوی اپیدمیولوژیکی مصدومیت‌های ترافیکی در شهرستان کرمانشاه در سال ۱۳۸۹ انجام پذیرفت.

  روش کـار: در این مطالعه مقطعی، از اطلاعات پرونده‌های موجود در پزشکی قانونی، برای تعیین الگوی اپیدمیولوژیکی استفاده شد. اطلاعات با استفاده از چک‌لیستی شامل متغیرهای دموگرافیک و اطلاعات مربوط به مصدومیت‌ها جمع‌آوری شد. طبقه‌بندی افراد بر اساس علت مرگ با استفاده از کدهای دهمین طبقه‌بندی بیماری‏ها ( ICD-۱۰ )، و گروه‌بندی آسیب‌ها بر حسب ماهیت ( Nature of injury ) مطابق با گروه‌بندی ۲۳ تایی موجود در بار جهانی بیماری‏ها ( GBD ۲۰۱۰ ) صورت گرفت. کلیه اطلاعات به نرم‌افزار Stata وارد شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها: میانگین سنی ۳۵۲۲ فرد وارد شده در این مطالعه ۵/۱۷±۵/۳۳ سال بود. ۵/۶۸% از افراد مرد بودند. بیشترین تعداد مرگ و آسیب مربوط به گروه سنی ۲۹-۱۵ سال بود. ۵/۷۰% تصادفات منجر به مرگ به صورت برون شهری اتفاق افتاده بود. ۳/۴۰% علت خارجی مرگ مربوط به خودروهای سواری بود. بین وضعیت متوفی در هنگام مرگ و محل تصادف ارتباط معناداری یافت شد به طوری که بیشترین مرگ برون‌شهری مربوط به سرنشینان و رانندگان و بیشترین مرگ درون‌شهری مربوط به عابرین پیاده بود (۰۰۱/۰ p< ). ۷/۲۰% آسیب بر حسب ماهیت، مربوط به آسیب‌های خفیف بود.

  نتیجه‌گیری: با توجه به بیشتر بودن تعداد تصادفات برون شهری، اقدامات پیشگیرانه و برنامه‌ریزی‌های مناسب در جهت افزایش ایمنی جاده‌ها و راه‌ها به خصوص راه‌های بین شهری و نظارت دقیق بر اجرای بستن اجباری کمربند و رعایت قوانین و سرعت‌های مجاز ضروری به نظر می‌رسد.

  مقدمه: درد زانو یکی از شایع‌ترین شکایاتی است که باعث مراجعه بیماران به پزشک می‌شود. از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI ) برای تشخیص این مشکل به صورت قابل توجهی استفاده می‌شود. با توجه به کمبود یا فقدان شواهد علمی برای تصمیم‌گیری‌های مناسب در ارایه مراقبت‌های سلامت، این مطالعه با هدف "بررسی هزینه پزشکی تجویزهای نامناسب MRI زانو با استفاده از روش مناسبت RAND در بیمارستان قائم مشهد در سال ۱۳۹۲" انجام شد.

  روش کار: این مطالعه در دو مرحله انجام شد. مرحله اول به صورت کیفی و مرحله دوم به صورت کمی مقطعی انجام شد. در مرحله اول، به منظور توسعه اندیکاسیون‌ها و سناریوهای MRI زانو از روش RAND استفاده شد. در مرحله دوم، داده‌ها به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری گردید. برای تشخیص درصد مناسبت تجویزها، شرح حال بالینی ۱۱۵ بیمار دچار زانو درد بررسی شد.

  یافته‌ها: از راهنماهای بالینی منتخب، ۶۳ سناریو (در ۲۶ گروه اندیکاسیون) برای تجویز MRI زانو استخراج شد. ۷۹/۵۰% سناریوها مناسب برای تجویز، ۰۴/۱۹% نامطمئن و ۱۷/۳۰% نامناسب تشخیص داده شدند. از ۱۱۵ مورد تجویز MRI زانو، ۶۳ (۸/۵۴%) تجویز نامناسب، ۱۷ (۸/۱۴%) نامطمئن و ۳۵ (۴/۳۰%) مناسب در نظر گرفته شد. بار مالی ناشی از نسخه‌های نامناسب ۳۸۱۵۹۱۰۰ ریال محاسبه شد.

  نتیجه‌گیری: ایجاد، بومی کردن و اجرای راهنماهای بالینی یکی از کمبودهای کشور به شمار می‌رود. بنابراین کاربردی کردن راهنماهای بالینی، می‌تواند منجر به ارتقای کیفیت در نظام سلامت و جلوگیری از صرف هزینه‌های اضافی شود.