مقدمه: آنژیوژنز حاصل واکنش ‌ های متقابل (Interactions) متعدد سلولی است که از آنجمله می ‌ توان به میانکنش ‌ های سلولی مربوط به قندهای انتهایی گلیکوکانژوگیت ‌ ها اشاره نمود. لذا در این پژوهش بر آن شدیم تا با استفاده از لکتین ‌ ها نحوه توزیع گلیکوکانژوگیت ‌ ها و تغییرات قندهای انتهایی آنها را در روند آنژیوژنز سیستم پورت هیپوتالاموسی - هیپوفیزی بررسی نماییم.

  روش‌کار: برای این منظور تعداد 70 جنین رت نژاد N-mary از روز دهم تا روز بیستم مورد استفاده قرار گرفتند. پس از اینکه نمونه ‌ ها در ف رمالین فیکس گردیده و پاساژ بافتی آنها به انجام رسید ، در پارافین قالب ‌ گیری شدند و برش ‌ های 5 میکرونی بصورت سریال از آنها تهیه گردید . در ادامه با بکارگیری لکتین ‌ های SBA, VVA و WFA که با HRP نشان ‌ دار شده بودند و به ترتیب برای قندهای انتهایی α , β -D-GaINAc و D-GaINAc اختصاصی هستند به مطالعه قندهای انتهایی و تغییرات آنها مبادرت گردید. شدت رنگ ‌ آمیزی مقاطع میکروسکوپی برای هر لکتین ، در روزهای مختلف جنینی به روش Gong و همکاران به صورت مجزا رتبه ‌ بندی و توسط آزمون آماری غیرپارامتری کروسکال - والیس با یکدیگر مقایسه گردیدند.

  نتایج: نتایج حاصل از این ارزیابی ‌ ها مشخص نمود که لکتین VVA از روز سیزدهم جنینی با تعدادی از سلول ‌ های اطراف لوب قدامی هیپوفیز واکنش نشان داده و تا روز چهاردهم بر شدت این واکنش ها افزوده شد . در حالیکه در روز پانزدهم به شکل معنی ‌ داری ازشدت واکنش کاسته شد (05/0 p< ). واکنش به لکتین SBA نیز از روز چهاردهم بطور عمده در سلول ‌ های اطراف بن بست راتکه شروع شد و تا روز هیجدهم با همان شدت ادامه یافت و سپس محو گردید. ادامه بررسی ‌ ها نشان داد که واکنش به لکتین WFA نیز از روز سیزدهم شروع شده و در روزهای چهاردهم و پانزدهم به شکل معنی ‌ داری شدت یافت (05/0 P< ) . اما در روزهای شانزدهم و هفدهم به تدریج ازشدت واکنش کاسته شد ، بگونه ‌ ای که پس از آن اثری از واکنش نسبت به آن مشاهده نگردید.

  نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه لکتین ‌ های مورد استفاده در این مطالعه واکنش ‌ های متفاوتی را با سلول ‌ های اطراف بن بست راتکه نشان می ‌ دهند و نیز با توجه به پیدایش و تغییر قندهای انتهایی α , β -D-GaINAc, Gal و D-GaINAc با الگوی زمانی و مکانی مشخص شاید بتوان گفت که قندهای انتهایی احتمالاً در میان کنش ‌ های سلولی وتمایزات بافتی از جمله آنژیوژنز نیز می ‌ توانند ایفای نقش داشته باشند.