مقدمه: اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهم‌ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی ایران است و سالانه منابع زیادی صرف مبارزه با آن می‌شود. در این مقاله نظرات سیاست‌گذاران مرتبط با اعتیاد را در مورد رویکرد کاهش آسیب اعتیاد (از جمله اقدامات کاهش تقاضا) جویا شدیم.

روش کار: این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق انجام پذیرفت . محور سؤالات مصاحبه بر اساس مفهوم کاهش آسیب اعتیاد و مشارکت مردم از دیدگاه مصاحبه‌شوندگان، شناسایی نقش، علاقه و قدرت مراکز مورد مطالعه در روند کاهش آسیب و موانع اجرای برنامه‌های کاهش آسیب در کشور بود. مصاحبه‌ها با نمایندگان سازمان‌های دولتی، مؤسسات دولتی و خصوصی انجام می‌پذیرفت .

یافته‌ها: در مورد علل اعتیاد، قریب به اتفاق مصاحبه‌شوندگان به چند عاملی بودن و مداخله عوامل متعدد درشروع مصرف مواد و بروز اعتیاد اعتقاد داشتند که البته وجود این نگرش در سیاست‌گذاران و ارجحیت آن بر تفکر غیر منعطف گذشته، بسیار ارزنده است. در مورد مشارکت مردم، گرچه نظر کلی موافق وجود داشت، ولی تأکید بسیار بر مشخص بودن حدود آن بود.

نتیجه‌گیری: با وجود مقاومت‌های اولیه در برابر شروع برنامه‌های کاهش آسیب، هم‌اکنون نظر مساعد برای گسترش آن از منظر اکثر سیاست‌گذاران وجود دارد که زمینه را برای همکاری و هماهنگی هر چه بیشتر میان آنها فراهم می‌کند. نکته‌ای که در این بررسی مکرراً به آن اشاره شد، نبود زیرساخت‌های قانونی و اجرایی در سطح کلان برای این تعامل بود که رفع آن اولویت داشته و زمینه‌ساز مشارکت مردمی محسوب می‌شود.