دریافت: 3/3/93 پذیرش: 20/6/93

 مقدمه: امروزه مدیریت مواد زاید یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع بشری می باشد و مردم به عنوان تشکیل‌دهندگان اولین حلقه زنجیره تولید مواد زاید با آگاهی و نگرش صحیح نسبت به این موضوع، می‌توانند موجب عملکرد صحیح‌تر و مدیریت کارآمدتر این معضل گردند . این پژوهش با هدف بررسی آگاهی، نگرش، عملکرد و نیازهای آموزشی مادران شهر اراک در زمینه مدیریت مواد زاید تدوین و اجرا گردید.

  روش کار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی تحلیلی روی 1215 خانوار شهر اراک در سال 1390 صورت گرفت. نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای در سطح شهر (سه منطقه شهرداری) انجام شد و از خانوارهای مختلف شهر اراک پرسشنامه آگاهی، نگرش، عملکرد و منابع آموزشی مناسب در خصوص مدیریت صحیح پسماندها سنجیده شد. در نهایت داده‌ها با استفاده آزمون‌های آماری تجزیه تحلیل شدند.

  یافته‌ها: میانگین نمره آگاهی مادران 3/2 ± 8/5 (از 8 امتیاز) بود که متوسط به بالا ارزیابی شد. میانگین نمره نگرش 8/7 ± 1/26 (از 35 امتیاز) بود که حاکی از نگرش مثبت افراد بود. 35% با بیشترین فراوانی معتقد بودند که زباله‌ها بهتر است بین ساعت 11-10 شب جمع‌آوری شود. بین سطح آگاهی با شغل و همچنین سطح تحصیلات رابطه معنادار مشاهده گردید (05/0> p ). 70% افراد هر سه منطقه معتقد به استفاده مجدد از زباله بودند و 9/89% نیز موافق جمع‌آوری جداگانه زباله بودند (01/0= p ). از نظر روش‌های آموزشی مؤثر بین مناطق سه‌گانه شهرداری اختلاف معنادار مشاهده شد (00/0= p ).

  نتیجه‌گیری: با توجه به این که آگاهی مادران در رابطه با موضوع مورد بررسی به نسبت مناسب بود، بایستی این موضوع را که چه عواملی باعث شده است افراد از عملکرد پایینی برخوردار باشند، مورد توجه قرار داد. همچنین آموزش حضوری از طریق مراکز بهداشتی درمانی محله‌های شهر و همچنین رابطین بهداشت در کنار آموزش‌های رسانه‌های جمعی ضروری می‌باشد.