مقدمه: این مطالعه به بررسی توزیع تسهیلات درمانی در یزد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای ارزیابی دسترسی به این خدمات میپردازد. تسهیلات مورد بررسی شامل مطبهای پزشکان عمومی و متخصص، بیمارستانهای دولتی و خصوصی و خدمات اورژانس پیش بیمارستانی هستند.
روش کار: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 2022 انجام شده است. دادههای مکانی مربوط به تسهیلات پزشکی، بیمارستانها، خدمات اورژانس، توزیع جمعیتی و منطقهبندی شهری یزد جمعآوری شده و در قالب اکسل سازماندهی گردید. نقشههای توزیع برای هر نوع تسهیلات ایجاد گردید و شاخصها و استانداردهای موجود از طریق مطالعات اسنادی شناسایی شدند. این دادهها با استفاده از مدلهایی مانند تحلیل نقاط داغ، پلیگونهای تیسن، مدل Two-step floating catchment و میانگین فاصله نزدیکترین همسایگی تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشاندهنده آن است که میانگین فاصله بین مطبهای پزشکان 346 متر و الگوی استقرار آنها بصورت خوشه ای، فاصله بین بیمارستانها 1941 متر با الگوی تصادفی و فاصله بین واحدهای اورژانس 1534 متر با الگوی استقرار پراکنده است. عمده تمرکز مطبهای پزشکان در منطقه تاریخی و بیمارستانها و خدمات اورژانس عمدتاً در منطقه دو واقع شدهاند که نقطه داغ و با تراکم بالای جمعیت است، در حالی که منطقه تاریخی به عنوان نقطه سرد با تراکم پایین جمعیت شناسایی میشود. امتیازات دسترسی نشاندهنده عدم تناسب بین توزیع تسهیلات درمانی و تراکم جمعیت است و نیاز قابل توجهی در مناطق یک، سه و چهار مشاهده میشود.
نتیجهگیری: این مطالعه به سیاستگذاران سلامت و برنامهریزان شهری در استفاده از GIS برای مکانیابی تسهیلات بهداشتی درمانی در آینده کمک میکند و بهبود دسترسی و عدالت اجتماعی را هدف قرار میدهد.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |